Spanning & ontspanning bij kinderen
Mar 09, 2023
Als wij ons gespannen voelen reageert ons lichaam en geeft het ons signalen. Spanning komt meestal voort uit een gevoel van angst. Angst is een biologische reactie van het lichaam en de hersenen op dreigend gevaar. Het zorgt ervoor dat je snel in actie kunt komen om te vechten of te vluchten en het is maar goed dat we dit hebben, aldus Yaron Kaldenbach (GZ-psycholoog/ cognitief gedragstherapeut).
Iedereen voelt zich wel eens gespannen, bang of zenuwachtig. Waar spanning vandaan komt, verschilt voor iedereen. We kunnen het merken aan ons lichaam en ieders lichaam ‘vertelt’ op een andere manier dat er spanning is.
Lichaam signalen
Voorbeelden van signalen die ons lichaam geeft, om ons te vertellen dat wij gespannen zijn, zijn bijvoorbeeld:
- Een droge keel,
- Haperende stem,
- Kriebels of pijn in je buik,
- Je hart gaat sneller kloppen.
Voor kinderen is het fijn, wanneer zij kunnen herkennen wat er in hun lichaam afspeelt als zij zich nerveus of bang voelen. Door deze signalen te herkennen kunnen we er wat aan doen. Kinderen kunnen nog niet altijd onder woorden brengen wat zij voelen. Door met je kind hierover te praten leren zij hun gevoelens herkennen en benoemen.
Ontspannen van ons lichaam
Spanning kost ons lichaam energie. Het is dan ook belangrijk om voldoende te ontspannen. Zo kan ons lichaam weer tot rust komen. Veel kinderen weten niet dat het belangrijk kan zijn om je lichaam te ontspannen, dit je helpt om tot betere prestaties te komen (zoals topsporters vaak doen), om je zelfverzekerd en minder bang te voelen.
Door spieren afwisselend te ontspannen en aan te spannen leren kinderen herkennen wanneer zij zich gespannen voelen. Kinderen die vaak gespannen zijn, zijn meestal niet geoefend in zich ontspannen. Wat bewust leren ontspannen, tot een belangrijke vaardigheid maakt.
Gezonde versus ongezonde spanning
Vaak denken we dat, als we gespannen zijn of stress hebben, dit altijd een slecht teken is. Dat hoeft niet. Stress is ook een gezonde reactie van ons lichaam. Naast gezonde spanning, die ervoor zorgt dat we optimaal kunnen presteren, bestaat er ook ‘ongezonde’ spanning. Ongezonde spanning kan verlammend werken en kinderen in de weg staan zich optimaal te ontwikkelen. Kinderen hebben uit zichzelf moeite met het leggen van verbanden tussen lichamelijke kenmerken en situaties die spanning oproepen. Een kind dat met buikpijn naar school gaat als hij een presentatie moet geven, zal dit niet zo snel vanuit zichzelf aan elkaar koppelen of het verband hier tussen zien.
5 Tips!
Heeft jouw kind last van spanning of angst klachten?
- Leer je kind dat de lichaamsseintjes ons iets proberen te vertellen.
- Help je kind spanningen herkennen door het te benoemen. ‘Je hebt buikpijn, kan het zijn dat je dat voelt omdat je zorgen hebt over of de toets wel goed gaat?’.
- Help je kind bewust te worden van het verschil tussen spanning en ontspanning. Je kunt daar veel leuke oefeningen voor doen, zoals de vaak wel bekende bodyscan (Google).
- Op een moment van spanning kan jij je kind helpen met rustig worden, bijvoorbeeld door aan te geven dat het even goed diep in en uit moet ademen.
- Luister naar de zorgen van je kind, zonder in te vullen of jouw mening te geven.
