Vriendschap

 Goede vrienden hebben is heel waardevol, dat weten we allemaal. Kinderen, jongeren, volwassenen, we hebben vriendschappen nodig in ons leven. 

We kunnen wel allemaal verschillen in de hoeveelheid vrienden die we hebben. De één voelt zich goed bij één goede vriend, terwijl een ander twee handen vol goede vrienden nodig heeft. Dit geldt ook voor kinderen. Waar een kind behoefte aan heeft, verschilt, maar uit meerdere onderzoeken blijkt wel dat vriendschap voor alle kinderen belangrijk is. Zonder vrienden kunnen kinderen zich eenzaam en alleen voelen. 

Belangrijk om je wel te realiseren is dat ook kinderen die veel vrienden hebben gevoelens van eenzaamheid kunnen ervaren. 

De functie(s) van vriendschap

Vriendschappen kunnen goed zijn voor ons zelfvertrouwen. Vriendschap vervult namelijk een aantal belangrijke functies, waarvan het ervaren van een band en het kunnen delen van plezier één van de belangrijkste is. 

Functies van vriendschap zijn onder andere:

• Biedt mogelijkheden om te oefenen met sociale vaardigheden
• Biedt kinderen de mogelijkheid kennis over zichzelf en de mensen om hen heen te verkrijgen
• Zorgt voor emotionele steun in tijden van stress
• Bereidt kinderen, door de ervaringen, voor op latere relaties die zij aangaan in hun leven (in de liefde, in het zakenleven, als toekomstige ouder). 
• Vriendschappen dragen bij aan de ontwikkeling van gevoelens van eigenwaarde

Ontwikkeling vriendschap

In de peuter- kleuterleeftijd ontstaan meestal de eerste ‘vriendschappen’. Voor de leeftijd van 4 á 5 jaar spreken we nog niet van de vriendschappen zoals wij die kennen. Peuters spelen wel samen, maar dat gebeurt voornamelijk ‘naast’ elkaar in plaats van ‘met’ elkaar. 

Vanaf 4/5 jaar ontstaat de behoefte aan vriendschap. Op deze leeftijd zijn kinderen nog sterk op zichzelf en hun eigen behoefte gericht. Op basis daarvan zullen de meeste vriendschappen aangegaan worden. De kleuters selecteren hun vrienden meestal op, vindt zij hetzelfde leuk als ik, houdt zij ook van de zandbak? Ik doe aardig, want dan doet hij ook aardig tegen mij. Heel erg vanuit zichzelf en de eigen behoefte gericht dus, maar volkomen passend bij de leeftijd. In deze periode zijn de vriendschappen veelal gebaseerd op je veilig voelen, samen ben je sterker dan alleen. 

Vanaf 6 jaar ontstaan vriendschappen vaak door elkaar makkelijk kunnen vinden in het spel of omdat je bij elkaar in de buurt woont. Hetzelfde ‘type’ kind zoekt elkaar op. 

Vanaf 8 jaar is een kind beter in staat zich in te leven in de ander, waardoor begrip voor elkaar belangrijker wordt. Vriendschappen ontstaan doordat kinderen elkaar ‘aardig’ vinden, doordat ze zich goed voelen bij de ander. 

In de puberteit worden vriendschappen belangrijker dan het contact met ouders. Samen met zijn of haar vrienden gaat je kind erop uit om zichzelf en de wereld te ontdekken. 

Contacten leggen

Sommige kinderen lijken gemakkelijk aansluiting te vinden bij anderen en vriendschappen zijn snel gemaakt. Niet voor alle kinderen gaat het even vanzelf en makkelijk. Sommige kinderen moeten er erg veel moeite voor doen en soms lukt het helemaal niet. Als een kind weinig of geen aansluiting heeft met leeftijdsgenoten is dat ook voor jou als ouders moeilijk om te zien. 

In het Groei in Zelfvertrouwen programma gaan we hier uitgebreid op in en leer je welke stappen jij kan nemen in het geval van teleurstellingen en vriendschappen en bij afwijzing. Lees hier meer over het programma. 

3 Tips die je direct kunt toepassen! 

1. Projecteer je eigen ideaal beeld niet op je kind. Hoeveel vriendschappen en hoe intensief kinderen samen spelen verschilt. Het een is niet beter dan het ander. Zolang je kind zich er maar prettig bij voelt. Dat zou je graadmeter moeten zijn.  
2. Vind je kind bepaalde situaties moeilijk? Zoals op iemand afstappen in een speeltuin of iemand vragen om samen te spelen. Oefen dit dan samen. Bespreek met je kind wat het kan zeggen of doen en speel het na (zelf of met poppetjes). 
3. Ben je het niet eens met bepaalde vriendschapkeuzes van je kind? Blijf met je kind in gesprek zonder ongevraagd je oordeel klaar te hebben. Zo blijf je op de hoogte van wat er speelt en kan je indien nodig zorgen bespreken. 

Hoe kan je met je kind in gesprek gaan over het thema vriendschap? 

De vriendschap praatkaartjes

Wil jij thuis praten over vriendschap en kom je niet verder dan ‘ik weet niet’? Met de vraagkaartjes weet je wat er speelt! 

• Ideaal om een gesprek op gang te brengen en te houden
• 60 prikkelende vragen over het thema vriendschap
• Inclusief handleiding voor ouders en extra vragen voor verdieping

Je kind leert met deze kaartjes wat de betekenis is van een ‘goede’ vriendschap. Voor kinderen vanaf 4-12 jaar (basisschoolleeftijd).

Download ze hier